ห้องสมุดโรงเรียนปรินส์รอยแยลส์วิทยาลัยเริ่มมีตั้งแต่สมัยพ่อครู ดร.วิลเลียม
แฮรีส และได้ถูกย้ายสถานที่ ทำให้เอกสารสิ่งพิมพ์ต่าง ๆ สูญหายไป จวบจนมาถึงสมัยของท่านอาจารย์หมวก ไชยลังการณ์ ซึ่งดำรงตำแหน่งอาจารย์ใหญ่และ ผู้จัดการ ท่านได้เล็งเห็น ความสำคัญของห้องสมุด ซึ่งควรเป็นศูนย์รวมแหล่งค้นคว้าหาความรู้ให้แก่นักเรียน เพื่อให้นักเรียนได้มีความรู้กว้างไกล รักการอ่าน รู้จักศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง และใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ จึงได้ปรับปรุงห้องสมุดของโรงเรียนปรินส์รอยแยลส์วิทยาลัยตลอดมา
ในสมัย ดร.จำรูญ ไชยลังการณ์ ดำรงตำแหน่งครูใหญ่โรงเรียนปรินส์รอยแยลส์วิทยาลัย ทาง สมาคมนักเรียนเก่าปรินส์รอยแยลส์วิทยาลัย หรือ ส.น.ป. ได้จัดงานครบรอบวันเกิด 72 ปี ให้แก่ท่านอาจารย์หมวก ไชยลังการณ์ นักเรียนเก่าที่มาร่วมงานต่างมีความคิดเดียวกันว่า ควรจะสร้างห้องสมุดขึ้น เพื่อเป็นการแสดงมุฑิตาจิตต่อท่าน จึงได้ทำห้องสมุดขึ้น ณ ชั้น 2 ของอาคารร่มเกล้า มีบรรณารักษ์ดำเนินการห้องสมุด ขณะที่ ตึกสีเทา มี ห้องสมุดป่าน ( นักเรียนระดับมัธยมศึกษาเป็นผู้ดำเนินการเอง) ไว้บริการสำหรับนักเรียนระดับมัธยมศึกษา
ใน พ.ศ. 2531 ทาง ส.น.ป. ได้มีโอกาสจัดงานครบรอบวันเกิด 84 ปี ของท่านอาจารย์หมวก ไชยลังการณ์ อีกครั้งหนึ่ง นักเรียนเก่าที่มาร่วมงานเห็นว่าห้องสมุดโรงเรียนเล็กเกินไปสำหรับจำนวนของนักเรียนและคณะครู ดังนั้น จึงมีการรณรงค์แจ้งข่าวสารไปยังนักเรียนเก่า คณะครู -อาจารย์ บุคลากร นักเรียน ตลอดจนผู้ปกครองของโรงเรียน เพื่อหาทุนร่วมสร้างหอสมุดเป็นอนุสรณ์แด่ท่านบรมครูอาจารย์หมวก ไชยลังการณ์ มีชื่อว่า “หอสมุดมาลามาศ (Malamas Library)” ตามนามปากกาของท่าน
การให้บริการห้องสมุด ณ อาคารร่มเกล้าหยุดชะงักไป 1 ปี เมื่อ พ.ศ. 2532
พ.ศ. 2533-2535 นางสาววชิรา พิริยะพันธ์ ครูบรรณารักษ์ห้องสมุดประถมศึกษาปีที่ 4-6 ได้ย้ายขึ้นมาทำหน้าที่ตรงนี้ พร้อมกับจัดทำเอกสารหลักฐานห้องสมุดและมีบรรณารักษ์เป็นผู้ช่วยงานห้องสมุดอีก 1 คน ในขณะที่หอสมุดมาลามาศได้เริ่มดำเนินการก่อสร้างเมื่อวันที่ 1 เมษายน 2535 และแล้วเสร็จในเวลา 9 เดือน จากนั้นหนังสือจากห้องสมุดทั้งสองแห่ง พร้อมทั้งวัสดุ-ครุภัณฑ์ห้องสมุดบางส่วนที่จำเป็น จึงถูกย้ายมายังหอสมุดมาลามาศในปี พ.ศ. 2536 มีการรับบรรณารักษ์เพิ่มอีก 1 คน พร้อมกับสั่งซื้อหนังสือใหม่เป็นจำนวนมาก
หอสมุดมาลามาศ (Malamas Library)
หอสมุดมาลามาศ ได้ทำพิธีเปิดเมื่อวันที่ 10 เมษายน 2536 โดยท่านอาจารย์หมวก ไชยลังการณ์ เป็นประธานในพิธี ลักษณะเป็นอาคารเอกเทศ 3 ชั้น ขนาดภายในกว้าง 8 เมตร ยาว 21 เมตร รวมค่าก่อสร้างและตกแต่งภายใน ประมาณ 8 ล้านบาท บุคลากรที่เป็นบรรณารักษ์ทั้ง 3 คน มีการปรับเปลี่ยนกันเป็นหัวหน้างานห้องสมุด
ปัจจุบัน พ.ศ. 2551 หอสมุดมาลามาศมีนางสุรภี แสงสุวรรณ์ เป็นบรรณารักษ์ บุคลากรห้องสมุดจึงมีทั้งหมดดังนี้ คือ บรรณารักษ์, ผู้ช่วยบรรณารักษ์และนักการห้องสมุด
โรงเรียนปรินส์รอยแยลส์วิทยาลัย จึงมีหอสมุดมาลามาศเป็นศูนย์กลาง ที่สง่างาม สมดังเจตนารมณ์ของ ท่านอาจารย์หมวก ไชยลังการณ์ ที่ต้องการให้ “หอสมุดมาลามาศ” เป็นแหล่งบริการการศึกษาค้นคว้าหาความรู้แก่ คณะครู-บุคลากร นักเรียน P.R.C. ตลอดจนถึงปัจจุบันได้มีการประสานงานระหว่างห้องสมุดช่วงชั้นที่ 4 และห้องสมุดช่วงชั้นที่ 1-2 ในการดำเนินงานให้ไปในทิศทางเดียวกัน มีความร่วมมือกันระหว่างห้องสมุด เสมือนหนึ่ง มินิ-มหาวิทยาลัย อย่างที่ท่านอาจารย์หมวก ไชยลังการณ์เคยกล่าวไว้
ในปีการศึกษา 2560 โรงเรียนๆ ได้ดำเนินการโครงการปรับปรุงหอสมุดมาลามาศ ปรับเปลี่ยนบรรยากาศที่เอื้อต่อการแสวงหาความรู้และมีเทคโนโลยีที่ทันสมัย กิจกรรมที่หลากหลาย เพื่อส่งเสริมให้นักเรียนทุกระดับชั้นได้เลือกทำกิจกรรมตามศักยภาพของแต่ละบุคคล
การให้บริการ
ชั้นที่ 1
. บริการวารสาร นิตยสาร และหนังสือพิมพ์
ㆍ บริการหนังสือสารานุกรม
ㆍ บริการจุด Wif internet
ㆍ เพิ่มบริเวณที่นั่งคันคว้ากลุ่มย่อย
ㆍห้องค้นคว้าสำหรับครูและบุคลากร
. บริการยืม-คืนทรัพยากรสารสนเทศ
ชั้นที่ 2
ㆍ บริการหนังสือทั่วไปหมวด 000-900 และคู่มือเตรียมสอบ
ㆍ บริเวณนั่งอ่านแบบเล่นระดับ
. ห้องบริการคอมพิวเตอร์
ㆍ บริการตอบคำถามเพื่อการค้นคว้า
ㆍ บริการจุด Wif internet
ชั้นที่ 3
ㆍ บริการหนังสืออ้างอิง
ㆍห้องประชุมสำหรับนักเรียน ครูและบุคลากร
ㆍบริการจุด Wif internet
ห้องสมุด Powers Hall
ห้องสมุดระดับประถมศึกษาเริ่มขึ้นเมื่ออาคารเพชรรัตน-สุวัทนาสร้างแล้วเสร็จและเปิดทำการสอน ปี 2530
ในปี พ.ศ. 2530 ทางโรงเรียนให้อยู่ห้องสุดท้ายที่ชั้น 3 ของอาคาร มีขนาด 1 ห้องเรียน และได้ขยายเพิ่มเป็น 2 ห้องเรียนได้ แต่เดิมเรียกว่า ห้องอ่าน โดยเริ่มจากกล่องหนังสือการ์ตูนที่มอบติดผนังซึ่งอยู่ฝั่งตรงข้ามกับประตูทางเข้า-ออก ที่นักเรียนสามารถมองเห็นและเข้ามาใช้บริการได้ เริ่มเปิดบริการ ยืม-คืน หนังสือ ชั้นวางหนังสือ ตลอดจนวารสารและสิ่งพิมพ์อื่นๆ และงดการอ่านหนังสือการ์ตูน
- เนื่องจากสภาพชำรุดและมีสิ่งพิมพ์ที่เหมาะสมสามารถให้บริการได้ ห้องอ่าน
จึงถูกย้ายลงมาอยู่ชั้น 2 ปัจจุบันเป็นที่เรียนวิชาคอมพิวเตอร์ระดับมัธยมศึกษาตอนปลายแต่ฝนตกในช่วงวันหยุดปรากฏว่ามีน้ำซึมลงมาทำให้หนังสือเสียหายไปกับน้ำฝนหลังผึ่งแดดแล้วพบว่าหนังสือบวมเป็นเชื้อรา จึงย้ายห้องอ่านมาอยู่ชั้น 1 ร่วมกับห้องพักครู
ปี 2538 การให้บริการหยุดชะงักไป 1 ปี
ปี 2540 เริ่มให้บริการโดยให้บริการเฉพาะการอ่านเพียงอย่างเดียว
ปี 2541 – ปัจจุบัน ย้ายห้องอ่านมาที่อาคารพาวเวอร์สฮอลล์ เริ่มให้บริการ ยืม-คืน หนังสือ อีกครั้ง และปรับเปลี่ยนชื่อจากห้องอ่านเป็นห้องสมุดระดับประถมศึกษา (Powers Hall) มีบุคลากรดำเนินงาน 3 คน คือ บรรณารักษ์ และผู้ช่วยบรรณารักษ์ ขนาดห้องสมุด 4 ห้องเรียน ลักษณะที่ตั้งเป็นอาคารเอกเทศ ขนาด 600 ตารางเมตร
ห้องสมุดแผนกมัธยมศึกษาตอนปลาย
พ.ศ. 2539-2540
เมื่อนักเรียนระดับชั้น ม.4-ม.6 ได้ย้ายอาคารเรียนมาเรียนที่อาคารเพชรรัตน-สุวัทนา การใช้บริการจากหอสมุดมาลามาศจึงไม่สะดวกเท่าที่ควรเนื่องจากระยะทางไกล ประกอบกับมีเวลาน้อย ดังนั้น ทางโรงเรียนจึงได้จัดห้องอ่านเพื่อเป็นแหล่งค้นคว้าข้อมูลสำหรับนักเรียน โดยได้รับหนังสือบริจาค หนังสือคู่มือเตรียมสอบ แบบฝึกหัด จากหมวดวิชาคณิตศาสตร์ หมวดวิชาวิทยาศาสตร์เป็นหลัก และหมวดวิชาอื่น ๆ รวมทั้งศิษย์เก่าให้การสนับสนุน นอกจาการบริการการอ่านแล้วยังมีบริการยืม-คืนหนังสือ ณ อาคารเพชรรัตน-สุวัทนา ห้องอ่านมีขนาด 2 ห้องเรียน
พ.ศ. 2541-2542
ต่อมาทางโรงเรียนได้ดำเนินการขยายห้องเรียน ดังนั้น จึงได้มีการย้ายสถานที่ห้องอ่านจากอาคารเพชรรัตน-สุวัทนา โดยจัดสร้างห้องอ่านใหม่เป็นเอกเทศ ลักษณะเป็นอาคารชั้นเดียว ณ บริเวณด้านหลังโรงยิมเนเซียมของโรงเรียน โดยมีขนาด 3 ห้องเรียน ลักษณะการดำเนินงาน ทางโรงเรียนได้มอบให้ทางบรรณารักษ์หอสมุดมาลามาศ ดำเนินการจัดซื้อจัดหาหนังสือ-วารสารเข้าห้องอ่านแผนกมัธยมและให้เลขทะเบียนหนังสือก่อนส่งเข้าห้องอ่านแผนกมัธยมศึกษา
พ.ศ.2543
เนื่องจากแหล่งค้นคว้าข้อมูลนอกจากเอกสารสิ่งพิมพ์แล้ว การให้บริการทาง Internet สำหรับครูและนักเรียนเป็นสิ่งจำเป็นต่อการเรียนการสอนในปัจจุบัน ดังนั้น จึงได้มีการปรับห้องอ่านเพื่อเป็นห้องสมุดและแยกการดำเนินงานเป็นเอกเทศจากการดำเนินงานแต่เดิม มีบรรณารักษ์ห้องสมุด นอกจากนี้ยังมีการร่วมมือกันระหว่างหอสมุดมาลามาศกับห้องสมุดแผนกมัธยม ในการบริการยืม-คืนเอกสารสิ่งพิมพ์เฉพาะนักเรียนระดับชั้น ม.4-ม.6 สามารถใช้บริการห้องสมุดโรงเรียนได้ทั้งสองแห่ง
พ.ศ. 2544-2545
ทางโรงเรียนได้เพิ่มบุคลากรสำหรับทำหน้าที่ช่วยงานบรรณารักษ์เพิ่มอีก 1 คน เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการดำเนินงาน
พ.ศ. 2546
ห้องสมุดได้ย้ายเข้าไปอยู่ในโรงยิมเนเซียมชั่วคราว เนื่องจากได้รื้ออาคารเดิมเพื่อสร้างอาคารใหม่
พ.ศ. 2547 – 2552
ห้องสมุดได้ย้ายมายังตึก ดี. จี. คอลลินส์ ชั้น 1 ของอาคาร มี ห้อง E-classroom ให้บริการเพื่อการเรียนการสอน และบริการ Internet มีครูฝ่ายโสตฯคอยให้บริการ ส่วนห้องสมุดมีขนาด 3 ห้องเรียน พ.ศ.2551 เจ้าหน้าที่ช่วยงานห้องสมุดได้ย้ายออกไป บุคลากรของห้องสมุดจึงมีบรรณารักษ์ 1 คน และครูฝ่ายโสตฯ 1 คน และได้ใช้คอมพิวเตอร์สำหรับโปรแกรมห้องสมุดไว้บริการในด้านต่าง ๆ ตั้งแต่ปี พ.ศ.2552
พ.ศ. 2553 – ปัจจุบัน
ห้องสมุด ม.ปลาย ณ ตึก ดี. จี. คอลลินส์ ชั้น 1 ปี พ.ศ.2553 ได้ขยายขนาดห้องสมุดเป็น 4 ห้องเรียน โดยห้อง E-classroom ได้ย้ายออกไป และ พ.ศ. 2554 มีบุคลากรเป็นบรรณารักษ์จำนวน 2 คน